ایجاد جوامع از طریق گفتوگو – ۱
کلیسای انگلیکن، موسسه گفتوگوی ادیان و کلیسای انجیلی آلمان
انگلستان – لندن
نخستین مرحله از اجلاس سه جانبه بن – تهران ـ لندن با حضور نمایندگانی از موسسه گفتوگوی ادیان، کلیسای انگلیکن و کلیسای لوتری آلمان در روزهای ۲۵، ۲۶ و ۲۷مهر در دفتر اداری کلیسای کانتربری در لندن برگزار شد.
:: فهرست عناوین مرتبط :
سخنرانی سید محمدعلی ابطحی، رئیس موسسه گفتوگوی ادیان
نخستین مرحله از اجلاس سه جانبه بن – تهران ـ لندن با حضور نمایندگانی از موسسه گفتوگوی ادیان، کلیسای انگلیکن و کلیسای لوتری آلمان در روزهای ۲۵، ۲۶ و ۲۷مهر در دفتر اداری کلیسای کانتربری در لندن برگزار شد.
در این نشست که با هدف شناخت و تعمیق شیوههای گفتوگو میان پیروان ادیان برگزار شد و “ایجاد جوامع از طریق گفتوگو” نامگذاری شده بود، شرکت کنندگان افزون بر ارائه مقالاتی کوتاه در گفتوگوهای آزاد شرکت کردند.
نخستین روز این نشست بیشتر به آشنایی شرکتکنندگان با یکدیگر اختصاص داشت. پس از خوشامدگویی مایکل ایپگریو، معاون اسقف ساوت وارک و رئیس هیئت میزبان، جلسه مقدماتی به ریاست وی و با حضور چارلز رید، مارتین آلفوندباخ و فهیمه موسوینژاد برگزار شد و در آن پیشینه تشکیل نشست، اهداف آن و راههای رسیدن به این هدفها مرور شد.
در ادامه برنامه شرکت کنندگان از قصر لامبث، محل اقامت رئیس کلیسای کانتربری دیدار کردند و با سراسقف روان ویلیامز گفتوگو کردند.
مباحث روز دوم با بحث درباره “فهم سنتهای دینی ما” آغاز شد. پاتریک ریودان، کشیش کلیسای کاتولیک و استاد الهیات دانشکده هیثروپ ریاست جلسه را بر عهده داشتند و بتول شریف و آنتونی اوهانی هم در بحث مشارکت داشتند.
سنتهای دینی تا چه حد برای ادیان دیگر فضای ایجاد میکنند؟ منابع اصلی در اسلام و مسیحیت درباره ارتباط پیروان این ادیان با هم چه میگویند؟ و چه قدر تفاوتهای دینی را تحمل میکنند؟ این پرسشها محور اصلی سخنان شرکت کنندگان نشست دوم بود که دکتر سید امیر اکرمی و بورکت انگل هم در آن مشارکت داشتند.
قبل از ظهر روز دوم برنامه دیگری هم با عنوان “فهم زمینههای تاریخی ما” برگزار شد که در آن دلور حسین، مایکل ایپگریو و آندریاس فلدکلر حضور داشتند و فلورا وینفیلد هم ریاست آن را عهدهدار بود. این که اسلام و مسیحیت با توجه سنتهای سیاسی و الهیاتیشان طی قرنهای گذشته با هم چه تعاملی داشتند؟ و این که زمینههای تاریخی در تبیین تفاوتهای دینی چه اهمیتی دارند؟ پرسشهای این نشست را تشکیل میداد.
بخش دوم این برنامه پرداختن به این موضوع بود که اگر زمینههای تاریخی مهم است، چه منابعی برای شناخت این زمینهها لازم است و آیا این منابع در داخل سنتهای دینی است یا خارج آن؟
اگر محور مباحث صبح روز دوم معطوف به موضوعات نظری بود، مباحث بعدازظهر بیشتر به مسائل عملی مربوط به تعامل پیروان ادیان بود. “ابعاد بین دینی مربوط به دولت” موضوعی بود که در آن عملکرد وزارت کشور و وزارت خارجه دولت بریتانیا طی ۵ سا گذشته در ارتباط با پیروان سایر ادیان در این کشور و حمایتهای این دولت از انجمنهای دینی به بحث گذاشته شد.
در این نشست هریت کربتری از شبکه ارتباطات بین دینی حضور داشت؛ انجمنی که در سال ۱۹۸۷ در انگلیس با هدف ایجاد ارتباط میان پیروان ادیان مختلف تشکیل شد و طی سالهای اخیر با دولت انگلیس نیز در این زمینه همکاریهای قابل توجهی داشته است.
آنیتا کومینگ از وزارت کشور و گرین تاماس از اداره اتباع خارجی این وزارتخانه نیز در این جلسه حضور داشتند. لئون داویدیان و رولف ناپ از دیگر شرکت کنندگان حاضر در جلسه بودند.
معرفی کلیسای سنت اثلبرگ دومین بخش جلسه بعدازظهر را به خود اختصاص داد. این نهاد دینی که به مرکز آشتی معروف شده در قلب اقتصادی لندن قرار گرفته و در سال ۱۹۹۳ هم هدف بمبگذاری تروریستهای ایرلندی قرار گرفت و پس از بازسازی نام مرکز صلح و آشتی بر خود گذاشت و با هدف تقریب میان پیروان ادیان به فعالیت خود ادامه داد. با کمک عربستان سعودی بزودی در این مرکز ساختمانی به شکل خیمههای بدوی عربی دارای شانزده ضلع احداث خواهد شد و پیروان ادیان مختلف میتوانند در زوایا و اضلاع آن به معرفی کیش خود بپردازند و مکان ثابتی برای خود داشته باشند.
در این قسمت سیمون کیز، مدیر مرکز سنت اپلبرگ سخن گفت. مدیر مرکز پس از معرفی فعالیتهای مرکز اعضا را به صرف افطار دعوت کرد. غذایی که برای افطار تدارک دیده شده بود، مخلوطی از غذاهای عربی بود که به وسیله خانم آشپزی که ملیت کرد عراقی داشت تهیه دیده شده بود و به ذائقه میهمانان ایرانی بسیار خوش آمد.
با پایان یافتن دومین نشست بعدازظهر و صرف افطار نوبت به ارائه تنها سخنرانی عمومی این نشست سه روزه رسید که در آن حجتالاسلام والمسلمین سید محمد علی ابطحی، رئیس موسسه گفتوگوی ادیان درباره “گفتوگوی تمدنها از منظر ایرانیان” سخنرانی کرد.
ابطحی سخنان خود را با توجه به طرح این مسئله از سوی رئیس جمهور سابق ایران آغاز کرد و پس از پایان سخنانش به پرسشهای حاضران پاسخ گفت. در این جلسه افزون بر اعضای ثابت کنفرانس میهمانان دیگری نیز به وسیله مرکز دعوت شده بودند که در میان آنان چند تن از ایرانیان مقیم لندن، از جمله خانم مهری نیکنام (مدیر عامل بنیاد ابن میمون) حضور داشتند.
کالج هیثروپ میزبان آخرین روز همایش بود؛ کالجی که زمانی فردریک کاپلستون، مورخ مشهور فلسفه غرب ریاست آن را عهدهدار بود.
“گسترش گفتوگو” و راههای پیش رو موضوعات روز آخر بود. در جلسه اول مباحث حول و حوش این موضوع بود که مسلمانان و مسیحیان چه در موقعیت اقلیت و چه در موقعیت اکثریت چگونه با یکدیگر در تعامل هستند؟ و چگونه میتوان یک چارچوبی برای این تعامل تعریف کرد که فراتر از همکاریهای سیاسی و دینی باشد و بر شاکله یک سنت دینی بنا شده باشد.
در جلسه نهایی، شرکت کنندگان ضمن جمعبندی مباحث سه روز گذشته فرصتها و موضوعاتی را که باید در جلسات آتی پیگیری شود، بررسی کردند.
اجلاس “ایجاد جوامع از طریق گفتوگو” شامل سه کنفرانس خواهد بود: نخستین کنفرانس در مهر ماه در لندن برگزار شد و دومین کنفرانس در دی ماه سال جاری در تهران برگزار میشود و سومین کنفرانس در خرداد ماه سال آینده در بن، آلمان برگزار خواهد شد.
اعضای ایرانی شرکت کننده در این کنفرانس عبارت بودند از: حجتالاسلام و المسلمین سید محمدعلی ابطحی، رئیس هیئت شرکت کننده و رئیس مؤسسه گفتوگوی ادیان، فهمیه موسوینژاد، مدیر مؤسسه گفتوگوی ادیان، دکتر سید امیر اکرمی، عضو هیئت علمی مؤسسه گفتوگوی ادیان، دکتر سید حسن اسلامی، عضو هیئت علمی مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب، و هارون کلیمی یشایایی، رئیس انجمن کلیمیان ایران.